به یاد بانوی آب و آینه

فاطمه؛ لیله القدر اهل بیت

سید مجتبی مجاهدیان

فاطمه لیله قدر انسان کامل است. در این باره حدیث شگفت صادق آل محمد صلوات الله و سلامه علیهم اجمعین در شأن جده اش زهرای مرضیه(س) شنیدنی است که فرمود: «مَن عَرف فاطمه حقّ معرفتها فقد اَدرک لیله القدر؛ هرکس فاطمه(س) را چنانکه باید و شاید بشناسد، براستی و درستی که شب قدر را درک کرده است»(تفسیر فرات کوفی).

تناسبات و تشابهات بسیار فاطمه با لیله القدر محل تأمل است. در اینجا ـ به اختصار ـ با نظر به سوره مبارکه قدر به برخی از آنها اشاره کرده و مستدعی است شما هم سعی کنید به برداشت ها و تدبرات بی نفادی از این دو منبع ـ ثقلین ـ دست یابید و تحفه های خود را جهت استفاده خوانندگان محترم وبلاگ ارسال فرمایید:

آغازین آیه شریفه سوره قدر چنین است که: «انّا انزلناه فی لیله القدر؛ همانا ما قرآن را در شب قدر نازل کردیم» یعنی شب قدر ظرف نزول است و قرآن مظروف. آری چنانکه بر مبنای این آبه شب قدر، ظرف نزول قرآن صامت است، بر اساس حدیث شریف صادقی، حجر و دامن فاطمه زهرا نیز ظرف عروج انسان کامل و بلکه ظرف صعود قرآن ناطق(معصومین) می باشد.

در ادامه، قرآن تصریح دارد که شب قدر را چه کسی می تواند درک نماید؟: «و ما ادراک ما لیله القدر» و البته نیز کسی را یارای معرفت انسیه حوراء فاطمه زهراء نیست و که می تواند ادعای ادراک او کند؟! بانویی که نشان در بی نشانی دارد. پنهانی شب قدر و ناپیدایی قدر و حتی قبر فاطمه بی حکمت نیست. حدیث قدسی «لولاک» را به صورت کامل بخوانیم: «لولاکَ لما خلقت الافلاک و لولا علی لماخلقتک و لولا فاطمه لماخلقتکما؛ ای محمد(ص) اگر تو نبودی آسمانها ـ اشاره به عوالم وجودی است ـ را نمی آفریدم و اگر علی نبود تو را نمی آفریدم و اگر فاطمه نبود، هر دوی شما را نمی آفریدم»؛ طفیل هستی عشقند آدمی و پری / ارادتی بنما تا سعادتی ببری.

همچنان که یک شب معادل و بلکه برتر از سی هزار شب است: «لیله القدر خیر مِن اَلف شهر»، بدیهی است که زهرای مرضیه کوثر و چشمه جوشانی است که بهتر از همه امت است. لطیفه نهفته در آیه این است که «هزار ماه» احتساب عمر معمول یک انسان متوسط العمر است و برابر با 82 سال.

شب قدر، زمان آمد و شد ملائکه و جبرئیل امین به اذن پروردگارشان است: «تنزّل الملئکه و الروح فیها باذن ربهم مِن کل امر» و خانه فاطمه نیز به لسان ادعیه، منزل (محل نزول) وحی و محل فرود ملائکه و مأوا و ملجأ اولیاء الهی بوده و هست؛ « ... و مهبط الوحی و مختلف الملائکه».

و از آن بالاتر وجود مقدسه حضرت مورد خطاب مَلک وحی قرار می گرفت؛ به ویژه پس از رحلت نبی اکرم. یکی از القاب حضرت زهرا (س) در منابع روایی ما «محدَّثه »(بر وزن اسم مفعول) است؛ بدان جهت که فرشتگان با او هم سخن می شدند؛ در این باره امام صادق (ع) می فرماید: « فاطمه، محدثه نامیده شد بدان جهت که ملائکه از آسمان هبوط کرده و او را ندا می دادند همانگونه که مریم دختر عمران را ندا می دادند» (امینی، عبد الله، پژوهشی در مصحف فاطمه (س)،ص61)، و حضرت امام خمینی(ره) در یکی از فرمایشات خود به این حقیقت مهم تصریح کرده و می فرمایند: «مسأل? آمدن جبرئیل برای کسی، یک مسئل? ساده نیست. خیال نشود که جبرئیل برای هر کسی می آید و امکان دارد بیاید؛ این یک تناسب لازم است بین روح آن کسی که جبرئیل می خواهد بیاید و مقام جبرئیل که روح اعظم است ... حتّی دربار? ائمّة هم من ندیده ام که وارد شده باشد ، اینطور که جبرئیل به آنها نازل شده باشد، فقط این است که برای حضرت زهرا سلام الله علیهاست که من دیده ام که جبرئیل بطورمکرّر در این هفتاد و پنج روز وارد شده و مسائل آتیه ای که بر ذریّ? او می گذشته است، این مسائل را می گفته است، حضرت امیر هم ثبت می کرده است...و این از فضائلی است که از مختصّات حضرت صدیّقه سلام الله علیهاست». (امام خمینی ،صحیف? امام ، ج 20،ص6-5). البته همانگونه که به دلایل بسیار رحلت خاتم النبیین به معنای انقطاع نزول فرشته وحی نبوده، نزول فرشته وحی بر فاطمه زهراء نیز به معنای استمرار در ارسال وحی تشریعی نیز نمی باشد بلکه حاوی اخباری از آینده و مشتمل بر آموز های ویژه دینی بود. انشاءالله در ایام فاطمیه دوم، طی مقاله ای مستقل به مبحث مصحف فاطمی با عنوان: «قرآن شیعه؛ بازخوانی مصحف فاطمه(س) در پاسخ به شبهه مطرح» خواهیم پرداخت.

و شبِ ـ کوتاه و چند ساعته ـ قدر چه نیکو شبی است: «سلام هی حتی مطلع الفجر» و حیات طیبه ـ اما مستعجل ـ فاطمی نیز چه نیکو حیاتی ابدی است و ...

... و با گریه زمزمه کن:

گویند که چون خصم بر او راه گرفت

بر فاطمه راه، خصمِ گمراه گرفت

برخاست خروش از همه عالم که: بلال!

برخیز و برو اذان بگو ماه گرفت (مجاهدی)